Dagelijks leven
Lesmodule - Achtergrondinformatie
Het dagelijkse leven in de Romeinse tijd zag er heel anders uit dan nu. De meeste mensen woonden in boerderijen op het platteland. Die boerderijen stonden vooral in het zuiden van Nederland, maar ook op de terpen in Noord-Nederland. Dorpen waren er nog niet. De meeste boerderijen stonden helemaal alleen of met z’n tweeën.
In de Romeinse tijd lagen er op Nederlands grondgebied maar twee steden. Dat waren Nijmegen (Noviomagus) en Voorburg (Forum Hadriani). Net als nu was er in de stad veel te beleven. Je kon er gratis naar een badhuis en leuke spulletjes kopen op de markt. Ook kon je een offer brengen in een tempel, in een bar wat eten of naar een voorstelling gaan in het amfitheater. In Nijmegen woonden meer dan 5.000 mensen. Nogal een verschil met het platteland!
Stadspoort van Ulpia Noviomagus, ofwel Romeins Nijmegen
Zo zag een boerderij er in de IJzertijd uit.
In het begin van de Romeinse tijd leefden mensen zoals ze dat in de prehistorie ook deden. Hun boerderijen waren van hout met daken van riet. De boeren hielden vee en verbouwden graan, maar alleen voor hun eigen familie. Later kwamen er grote verschillen tussen het noorden en zuiden van Nederland. In het noorden veranderde er niet zoveel. In het zuiden juist wel. Dat werd steeds Romeinser.
Als je op het platteland was geboren, was de kans groot dat je boer werd. Maar je kon ook in dienst bij het Romeinse leger. Dat deden veel Bataven en Cananefaten die ten zuiden van de limes woonden. Maar er gingen ook Friezen bij het Romeinse leger. Als je toch iets anders wilde, kon je een ambacht leren, zoals schoenmaker, pottenbakker of bronsgieter. Met al die militairen en stadsbewoners vlakbij kon je genoeg verkopen.
Er waren nog geen scholen zoals nu. Alleen rijke inwoners konden hun kinderen naar een soort klasje sturen. En als je heel rijk was, nam je een privéleraar in dienst. Als kind had je meestal niet veel tijd om te spelen. Het ligt eraan hoe rijk je ouders waren. Kinderen moesten vaak meewerken op het platteland, in het huishouden of in de werkplaats van hun vader. Wel kenden ze speelgoed, zoals hobbelpaardjes en poppen. En bordspellen zoals het molenspel.
Spelend kind net buiten de poort van een Romeins fort.
Lessuggestie
-
WERKEN IN DE VICUS
WERKEN IN DE VICUS
Aan de hand van Romeinse reliëfs proberen leerlingen te ontdekken welk beroep er afgebeeld wordt en gaan ze zelf aan de slag met het maken van een reliëf.
Lesduur: circa 1,5 lesuur
Doelgroep: basisonderwijs groep 5-6-7-8
Lesaanbod bij het thema - Van aanbieders in heel Nederland
-
Romeinen in de klas
Romeinen in de klas
Het museum en de Romeinen komen naar jouw school toe. Met een lading vol indrukwekkende replica’s worden de leerlingen ondergedompeld in de Romeinse tijd in Brabant. Ze maken kennis met de goden die toen aanbeden werden.
-
Laat de geschiedenis herleven - De Romeinse vrouw
Laat de geschiedenis herleven - De Romeinse vrouw
Aan de hand van krantenartikelen en foto’s gaan leerlingen drie opdrachten doen: een plattegrond maken van de archeologische vondst en de omgeving, de gevonden voorwerpen inventariseren en als laatste een reconstructieverslag schrijven.
-
De Romeinen in Noord-Brabant
De Romeinen in Noord-Brabant
Leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met échte Romeinse voorwerpen die door de Romeinen in Brabant zijn gebruikt. Aan de hand van voorwerpen en de daarbij behorende werkbladen leren ze over de verschillende aspecten van het leven in de Romeinse tijd.
-
Beleef Het Verleden met Lotte
Beleef Het Verleden met Lotte
De les bestaat uit een filmpje, een lesbrief, docenteninformatie en een beeldbank. In het filmpje beleeft Lotte avonturen in de Romeinse tijd. De lesbrief gaat in op de lesstof die in het filmpje naar voren komt.
-
Ceuclum, Cuijk in de Romeinse tijd
Ceuclum, Cuijk in de Romeinse tijd
Door middel van een leskist met tal van Romeinse objecten voor in de klas en een bezoek aan Museum Ceuclum, maken leerlingen kennis met de geschiedenis van Cuijk in de Romeinse tijd.
-
Kruip in de huid van een Romein
Kruip in de huid van een Romein
In Huis van Hilde maken leerlingen kennis met het dagelijks leven in Noord-Holland in de Romeinse tijd. Ze worden zich bewust hoe de mensen, Friezen en Romeinen, in deze omgeving leefden.
-
Ontdek het verleden
Ontdek het verleden
Het programma voor het basisonderwijs in Museum Hoge Woerd bestaat uit een concept van 22 modules op verschillende niveaus. Reis mee door de tijd, ontdek het Romeinse schip, verken het castellum en daal af in 3000 jaar geschiedenis.
-
Museum Kasteel Wijchen
Museum Kasteel Wijchen
In 2022 wordt het aanbod museumlessen vernieuwd. Vanaf het schooljaar 2022/2023 zijn schoolgroepen van harte welkom in ons vernieuwde museum.
-
Kruip in de huid van een Romein
Kruip in de huid van een Romein
Het lespakket 'Kruip in de huid van een Romein!' bevat een introductie op het tijdperk van de Romeinen. Het pakket bestaat uit een digibordles en een online kindercollege over de Romeinen.
-
Op zoek naar de Romeinen
Op zoek naar de Romeinen
De leerlingen gaan met een educatief medewerker mee op zoek naar de Romeinen. Ze zien zwaarden, munten en sieraden, die archeologen in de grond vonden. Ook kunnen ze soldatenhelmen passen en voelen hoe zwaar een maliënkolder was. Ook mogen de leerlingen z
-
Wonen in een Romeins Marskamp
Wonen in een Romeins Marskamp
Deze les is een introductie over het bezoek van de Romeinen aan Ermelo, de vondsten die gedaan zijn en de locatie waar ze geweest zijn. Er is een minitentoonstelling in de klas en we gaan samen naar het Marskamp op de heide.
-
Romein in de klas
Romein in de klas
Een docent gekleed in Romeinse kleding komt in de klas en vertelt over de Romeinse tijd aan de hand van replica’s. Kinderen mogen objecten aanraken, uitproberen, kleding passen en leren zo spelenderwijs een beeld te vormen van de Romeinse tijd.
-
Corbvlo in de klas
Corbvlo in de klas
Met het programma "Corbvlo in de klas" maken leerlingen tijdens een gastles of lezing van een Centurio en eventueel ook een Romeinse vrouw kennis met allerlei aspecten van het Romeinse leven.
-
Terug naar de Romeinen
Terug naar de Romeinen
In de museumles 'Terug naar de Romeinen' maken de leerlingen van groep 5 kennis met de vroegste geschiedenis van hun eigen woonplaats. De kinderen komen van alles te weten over Forum Hadriani en ze ontdekken waarom dit zo'n belangrijke plek was.
-
Romeinenwerkplaats
Romeinenwerkplaats
In de interactieve Romeinenwerkplaats van Museum Het Valkhof maak je kennis met het leven in de Romeinse stad en legerkamp. Waan je even als Romein: maak kleurrijke mozaïeken, bouw een boog zonder cement, schiet met een stoere katapult en meer!
Verdieping bij het thema
-
Beroepen en ambachten
Beroepen en ambachten
Ambtenaren, kooplui, dienstverleners en ambachtslieden maakten eeuwenlang onderdeel uit van Romeins Nederland. Dit themadossier geeft een inkijkje in de gevarieerde beroepsbevolking van die tijd.
-
Romeinse recepten
Romeinse recepten
Er is slechts één kookmanuscript uit de Romeinse tijd (eerste eeuw na Chr.) overgeleverd. Het is van Marcus Gavius Apicius. Een aantal recepten zijn bewerkt door eet!verleden om thuis (of in de klas) te bereiden.
Tips bij het thema - Filmpjes, boeken, websites, afbeeldingen en meer
-
Online Romeinse spellen
Online Romeinse spellen
Online speerwerpen, ballista schieten en meer interactieve spellen en opdrachten.
-
Topstukken uit het Rijksmuseum van Oudheden
Topstukken uit het Rijksmuseum van Oudheden
Op de website van het Rijksmuseum van Oudheden website vind je hele mooie voorwerpen uit de Romeinse tijd in Nederland.
-
Collectiezoeker Rijksmuseum van Oudheden
Collectiezoeker Rijksmuseum van Oudheden
In de collectiezoeker van het Rijksmuseum van Oudheden vind je ruim 19.000 voorwerpen uit de Romeinse tijd in Nederland.
-
Museum Het Pakhuis
Museum Het Pakhuis
De Romeinen waren in Ermelo! Bezoek de tentoonstelling 'Oog in oog met de Romeinen'. Volg een opleiding tot legionair, schuif aan bij een Romeinse kookles en ontdek van alles over de sporen die 5000 soldaten op de hei in Ermelo achterlieten.
-
Best nine in 3D
Best nine in 3D
Langs de Limes zijn honderden bijzondere archeologische vondsten gedaan. Een keuze uit de mooiste gevonden voorwerpen vind je op deze pagina. Elk object is in 3D te bekijken. Op de 3D-pagina vind je bovendien een uitgebreidere beschrijving van het object.
-
Welkom bij de Romeinen
Welkom bij de Romeinen
In de komische talkshow Welkom bij de Romeinen ontvangt Dorine Goudsmit beroemde gasten uit de tijd van de Romeinen. Ze zijn al eeuwen dood, maar voor Dorine maken ze graag een uitzondering.
-
Vroeger enzo - Het oude Rome
Vroeger enzo - Het oude Rome
Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De stad stond vol indrukwekkende gebouwen, tempels, theaters en thermen. De Romeinen hadden al baden met warm water (thermen) en centrale verwarming. Het water kwam de stad in via aquaducten.
-
Professor Kleinbrein - Romeinen
Professor Kleinbrein - Romeinen
Professor Kleinbrein vertelt je alles wat je wilt weten over de Romeinen: van de vele veldslagen tot het dagelijkse leven, van de grote keizers tot de gladiatoren, van de rijke banketten tot een middag in het theater.
-
Het dagboek van Nurdius Maximus in de Lage Landen
Het dagboek van Nurdius Maximus in de Lage Landen
Nurdius vertelt in zijn dagboek hoe hij met zijn vader afreist naar de Lage Landen. Ze gaan de daar wonende barbaren de Romeinse beschaving bijbrengen. Maar dan wordt Nurdius verliefd op een barbaars meisje.
-
De rode wolf
De rode wolf
Het is 55 v. Chr. Het leger van Julius Caesar is in het noorden om de Germaanse stammen te onderwerpen. Maar dat gaat minder makkelijk dan ze gedacht hadden.
-
Archeon
Archeon
Kom héél dichtbij de Romeinen en bezoek het Romeins Museum. In themapark het Archeon stap je in de geschiedenis. Ontdek zelf hoe het vroeger was!
-
Rijksmuseum van Oudheden
Rijksmuseum van Oudheden
In het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden, kun je allerlei schatten uit de Romeinse tijd bewonderen. Kom ze zelf bekijken en leer zo meer over de Romeinen en de Romeinse tijd!
-
Julius Zebra - Rollebollen met de Romeinen
Julius Zebra - Rollebollen met de Romeinen
De jonge en eigenwijze zebra Julius wordt samen met zijn vriendje Cornelius door soldaten ontvoerd en naar Rome gebracht. Daar moet hij vechten in de gevaarlijkste arena aller tijden: het Colosseum!
-
Julius Zebra - Bonje met de Britten
Julius Zebra - Bonje met de Britten
Julius Zebra en zijn vrienden moeten in opdracht van keizer Hadrianus naar Engeland afreizen en daar zieltjes ronselen voor het Romeinse Rijk. Maar zoals te verwachten valt, wordt dit niet bepaald een vakantie voor Julius en zijn vrienden.
-
De slavenring
De slavenring
De zeventienjarige Folkrad groeit op als zoon van het stamhoofd van de Cananefaten in het Rijnland, dat voor een deel door de Romeinen is bezet. Het is de bedoeling dat Folkrad eens zijn vader zal opvolgen, maar de goden beschikken anders.