Ga naar inhoud

Est - De Steendert

In 1998/1999 vonden vrijwilligers van BATO in het natuurgebied De Steendert bij Est de resten van een Romeinse waterput, bestaande uit een hergebruikte wijnton. In de ton vonden ze scherven, botten en een schrijfplankje. Het plankje was bewaard gebleven doordat het onder de grondwaterspiegel lag. Zo’n schrijfplankje was voorzien van een laagje bijenwas, waarin de tekst met een scherpe (metalen) pen kon worden geschreven. Het waslaagje was allang verdwenen, maar de afdruk van de tekst is door het waslaagje heen ook in het hout terecht gekomen. Na flink gepuzzel kon worden vastgesteld dat het gaat om een koopakte uit het jaar 83.


Het schrijfplankje uit Est. (Bron: Zeinstra 2010)


Afschrift van de tekst op het schrijfplankje. (Bron: Zeinstra 2014)

De interpretatie en vertaling hebben we te danken aan J. Zeinstra, die de slecht leesbare tekst minutieus heeft bekeken en geanalyseerd. De vertaling luidt: ‘Lucius Iunius Norbanus heeft voor 5015 sestertiën 9 koeien gekocht. Hij heeft beloofd de koopsom in goede munt op de vervaldag over te dragen. Afgesproken is: Op de eerstvolgende idus van februari in de legerplaats van de legio I Minervia, tijdens het consulaat van Petil(l)ius en Fabricius.’ Het gaat dus om een juridisch document waarbij de Bataafse verkoper wordt uitgenodigd om op 13 februari 83 het geld op te halen in het legioenkamp van het Eerste Legioen in Bonn.

De waterput en het schrijfplankje kwamen aan het licht tijdens een archeologische begeleiding van graafwerkzaamheden ten behoeve van een Natuurontwikkelingsproject. Tijdens deze begeleiding zijn vlak in de buurt nog meer vondsten gedaan, waar onder tufsteen en baksteen. Een deel van een tubulus (holle baksteen) wijst op de aanwezigheid van een vloerverwarming. Op basis van dergelijk bouwmateriaal rijst het vermoeden dat hier een Romeinse villa heeft gestaan, hoewel het materiaal ook van elders kan zijn aangevoerd.

Bronnen en verwijzingen

Literatuur

  • Zeinstra, J., 2010. Twee Romeinse Schrijftafeltjes uit Nederlandse bodem. De Tabula van Est/ De Steendert De Tabula van Tolsum. Leeuwarden. 
  • Zeinstra, J., 2014. Romeinse schrijftafeltjes uit Nederlandse bodem en andere epigrafica. Leeuwarden. 

Website