Ga naar inhoud

Dodewaard

In de kerktoren van Dodewaard was lange tijd een Romeinse grafsteen ingemetseld. De grafsteen heeft als opschrift: 'Marcus Trajanius Gumattius, zoon van Gaiso, van de Ala Afrorum veterana, heeft dit bij testament laten oprichten'. De Ala Afrorum veterana was een ruitereenheid uit Afrika. De grafsteen staat symbool voor de multiculturele samenleving in de Romeinse tijd: Gumattius was van oorsprong een Germaan, diende bij een Afrikaanse eenheid maar was ook Romeins burger. Gumattius zal in de buurt van Dodewaard begraven zijn geweest. De oorspronkelijke grafsteen ligt inmiddels in het RMO in Leiden, de kerktoren is opgesierd met een kopie.


Replica van de steen in de kerktoren van Dodewaard.


Altaarsteen voor Marcus Traianius Gumattius. (RomeinenNU)

De Ala Afrorum behoorde tot de hulptroepen van het Romeinse leger. Deze eenheid kwam tijdens de Bataafse opstand (69-70) naar het Rivierengebied en wierf hier nieuwe manschappen. Waarschijnlijk is onze Gummatius een van die nieuwe lichting. Gummatius is een Germaanse naam, maar de drieledige naamgeving duidt erop dat hij Romeinse burgerrechten had gekregen. Die burgerrechten zal hij hebben ontvangen bij de beëindiging van zijn diensttijd, en gezien de toevoeging ‘Marcus Traianius’ zal dat zijn gebeurd tijdens de regeerperiode van keizer Traianus (98-117). Op de grafsteen laat hij zich ook trots afbeelden op een klassiek-Romeinse wijze.

Bronnen en verwijzingen

Literatuur

  • Heijden, P. van der, 2016. Grens van het Romeinse Rijk. De Limes in Gelderland. Utrecht. 
  • Bogaers, J., 1985. ‘De Romeinse grafsteen van Dodewaard en de fantastische toorn van Buddingh.’ In: Westerheem 34, 163-168.