Heveadorp - Bronsschat
Ter hoogte van het Drielse veer in de Rijn is in 1895 een bronsschat opgebaggerd, bestaande uit meer dan 200 bronzen voorwerpen, waaronder karaffen, schalen, een weegschaal en veel (deels verzilverde) beslagstukken van paardentuig. De schat is via handelaars uiteengevallen in twee verzamelingen, maar na veertig jaar alsnog verenigd in de collectie van het RMO in Leiden. Op een aantal voorwerpen staat de naam van de eigenaar ingekrast. Zo komt tweemaal de naam Marcus Muttienus voor, een Romeins burger uit Italië die kennelijk was gelegerd in deze omgeving. De voorwerpen stammen ongeveer uit het midden van de eerste eeuw.
Een deel van de bronsschat uit de Rijn; scan van een glasnegatief. (Rijksmuseum Van Oudheden)
In de schat lagen ook tientallen prachtig bewerkte stuks paardentuig van verzilverd brons. (Rijksmuseum van Oudheden)
Hoe zijn deze voorwerpen in de Rijn terecht gekomen? Het zou een offer kunnen zijn, maar daarvoor is deze verzameling wel heel erg groot en rijk. Sommige wetenschappers vermoeden daarom dat het gaat om een buit. Op de zuil van Traianus in Rome is een afbeelding te zien van zo'n buit, meegevoerd per paard. Er is ook een historische gebeurtenis die hierbij past, namelijk de Bataafse Opstand in het jaar 69, toen de opstandelingen verschillende Romeinse forten plunderen. Mogelijk hebben de plunderaars een speciale interesse gehad in bronzen voorwerpen, wellicht om ze om te smelten voor hergebruik.
Bronnen en verwijzingen
Literatuur
- Brouwer, M., 1982. ‘Römische Phalerae und anderer Lederbeschlag aus dem Rhein.’ In: Oudheidkundige Mededelingen RMO 63, 145-199.
- Heijden, P. van der, 2016. Grens van het Romeinse Rijk. De Limes in Gelderland. Utrecht.
Meer Regio Veluwe
-
Velp - Goudschat
Velp - GoudschatVelp heeft internationale bekendheid gekregen door twee goudschatten uit de laat-Romeinse tijd: de een uit 1715, de ander uit 1851.
-
Ermelo - Marskamp
Ermelo - MarskampOp de heide bij Ermelo ligt een uniek relict: een Romeins legerkamp, op 35 kilometer ten noorden van de Rijn. De datering moet liggen tussen 150 en 200.
-
Arnhem - Klingelbeekselaan
Arnhem - KlingelbeekselaanTen noorden van de Rijn stonden in de Romeinse tijd minimaal twee Germaanse boerderijen. Delen van de huisplattegronden konden in 2012 worden opgegraven.
-
Apeldoornse Enk
Apeldoornse EnkBij opgravingen op de Apeldoornse Enk konden archeologen een nederzetting aansnijden uit eind 1e en 2e eeuw. De nederzetting was typisch Germaans, maar dan met een aantal bijzonderheden.
-
Velp - Elsweiden
Velp - ElsweidenIn 2008 vonden archeologen de resten van een enorme boerderij ter hoogte van de wijk Elsweiden. De boerderij had een afmeting van ca. 10 bij minimaal 30 meter.
-
Velp - Beltjeshof
Velp - BeltjeshofOpgravingen in de wijk Beltjeshof, hebben gebouwplattegronden opgeleverd uit de 3e t/m de 5e eeuw. Archeologen konden drie fasen onderscheiden, waarbij de bouwstijl, de hoeveelheid en oriëntatie van de boerderijen veranderden.
-
Velp- De Durk
Velp- De DurkIn de collectie van het voormalige gemeentemuseum van Arnhem liggen een paar markante Romeinse voorwerpen, die ooit deel uitmaakten van een raadselachtige schenking.
-
Heerde
HeerdeHet totale aanbod van de Romeinse vindplaatsen in Gelderland wordt momenteel uitgewerkt. De informatie over deze Romeinse vindplaats wordt in de komende periode toegevoegd.
-
Ede - Veldhuizen
Ede - VeldhuizenVoorafgaand aan de aanleg van de wijk Veldhuizen is een forse Germaans-Frankische nederzetting blootgelegd. De nederzetting omvat in totaal ruim 80 woonhuizen uit bijna vier eeuwen.
-
Ede - Op den Berg
Ede - Op den BergDe vindplaats Ede-Op den Berg (ook wel Ede-Bunschoten) ligt op een 30 meter hoge heuvel. Dat moet de toenmalige bewoners enige hoofdbrekens hebben bezorgd.
-
Bennekom
BennekomIn de winter van 1970-1971 is in Bennekom een groot deel van een Germaanse nederzetting opgegraven. Hoewel het een noodopgraving was, hadden archeologen 23 weken de tijd om op te graven.
-
Bennekom - Hoekelum
Bennekom - HoekelumTer hoogte van het Streekziekenhuis (tegenwoordig Opella) hebben archeologen in 2006 een nederzetting uit de bronstijd/ijzertijd blootgelegd (ca. 1500-500 v. Chr.).
-
Wageningen
WageningenIn 1927 werd tijdens zandwinning op de hoek van de Diedenweg en Geertjesweg, destijds nog een eind buiten Wageningen, melding gemaakt van grafvondsten.