Wamel
Wamel staat niet bekend om haar Romeinse verleden, maar dat is onterecht. De plaats ligt op het uiteinde van een langgerekte oeverwal in het noorden van Maas en Waal. Hier wordt ook de ligging van een Romeinse weg wordt vermoed, die we kennen als de zuidelijke route van de Peutingerkaart. Deze weg liep langs verschillende villa’s in Maas en Waal in de richting van Tiel. De hoofdstroom van de Waal liep in de eerste eeuwen van de Romeinse tijd bij Tiel nog westwaarts en volgde de loop van de huidige Linge. Het was dus relatief eenvoudig om van Wamel naar Tiel en bijvoorbeeld Kapel Avezaath te gaan.
De Oude Waalsteeg op de kadastrale kaart van ca. 1830. (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
Een 67 cm hoge Romeinse amfoor uit Wamel. (Rijksmuseum van Oudheden)
Volgens een gangbare theorie zou je deze Romeinse route in Maas en Waal nog herkennen aan verschillende wegen met de naam ‘Koningstraat’, die allemaal oost-west georiënteerd zijn. In Wamel zou deze weg samenvallen met de Oude Waalsteeg (nu een deel van de Dorpsstraat). Bij de aanleg van een gasleiding heeft historicus Huub van Heiningen gezien dat onder de Oude Waalsteeg een veel ouder (Romeins?) fundament ligt, maar helaas is dit onderzoek nooit gedocumenteerd. Wel opvallend is de vondst van palen met ijzeren paalschoenen, wat wijst op het fundament van een kade of misschien zelfs een brugpijler. Ook zijn hier munten en vaatwerk gevonden.
Bronnen en verwijzingen
Literatuur
- Oijen, F. & W. v. Wel, 1993. Van Vamele tot Wamel, 893-1993. Wamel.
- Heiningen, H. van, 2015. ‘Vergeten landmark’.
Meer Regio Land van Maas en Waal
-
Wijchen - Tienakker
Wijchen - TienakkerAan de Tienakker in Wijchen is van 1999-2002 een enorm villacomplex opgegraven. Daarbij konden verschillende structuren worden blootgelegd, waaronder een absurd grote tumulus met een diameter van 47 meter.
-
Dreumel - Over de Maas
Dreumel - Over de MaasVan 2010-2021 is een groot deel van de noordoever van de Maas bij Dreumel afgegraven ten behoeve van zandwinning. Hoewel het gebied door de overheid als ‘niet behoudenswaard’ werd vrijgegeven, kwamen vrijwel meteen vondsten naar boven.
-
Beuningen - Beuningse plas
Beuningen - Beuningse plasHet totale aanbod van de Romeinse vindplaatsen in Gelderland wordt momenteel uitgewerkt. De informatie over deze Romeinse vindplaats wordt in de komende periode toegevoegd.
-
Ewijk - Villa
Ewijk - VillaOp deze plek lag een groot Romeins villacomplex. Dat vermoeden bestond al heel lang, omdat amateurarcheologen op de akkers van alles vonden, onder andere mozaïeksteentjes – een zeldzaamheid in Nederland.
-
Ewijk - Hoge Woerd
Ewijk - Hoge WoerdDe naam ‘Hoge Woerd’ verwijst naar een oude woongrond, zoals Heldring voor de Betuwe in de 19e eeuw al constateerde. Dat is zeker ook het geval voor Ewijk. Voorafgaand aan de aanleg van de nieuwbouwwijk vonden archeologen sporen van bewoning uit alle hist
-
Deest - Villa
Deest - VillaDe geschiedenis van het dorp Deest gaat minimaal terug tot de 10e eeuw, toen het werd genoemd in een akte van keizer Otto III. Maar al veel eerder woonden hier mensen.
-
Deest - Uivernest
Deest - UivernestAan het begin van de jaartelling werd in Deest een nederzetting gesticht die sterk afwijkt van bestaande Bataafse nederzettingen. De bewoners kenden al in de vroeg-Romeinse tijd een opvallend grote romanisering.
-
Winssen - Villa
Winssen - VillaIn 1971 ontdekten leden van de regionale AWN-afdeling de resten van een Romeins stenen gebouw, waarschijnlijk een villa. In het talud van enkele drooggevallen afwateringssloten vonden ze zelfs intacte fundamenten.
-
Druten - Schip
Druten - SchipIn augustus 1973 troffen bouwlieden een platbodem aan bij een nieuwbouwproject voor een psychiatrische instelling. In allerijl gealarmeerde archeologen konden het schip over een lengte van 16 meter blootleggen.
-
Druten - Villa
Druten - VillaIn de Romeinse tijd was het Gelderse Rivierengebied – en ook het Land van Maas en Waal - relatief dicht bevolkt. Hier woonden honderden Bataafse boeren in kleine nederzettingen van 1 of 2 houten boerderijen
-
Beneden-Leeuwen - Villa
Beneden-Leeuwen - VillaUit archeologisch onderzoek ter hoogte van nieuwbouwwijk De Ret blijkt dat hier al in de vroeg-Romeinse tijd mensen woonden, misschien zelfs al in de late ijzertijd.
-
Leeuwen - Dolken
Leeuwen - DolkenBehalve de nederzetting en villa in Beneden-Leeuwen [link] geniet de plaats bij archeologen ook bekendheid door de vondst van twee Romeinse dolken.
-
Alphen - Moleneindse Waard
Alphen - Moleneindse WaardHet totale aanbod van de Romeinse vindplaatsen in Gelderland wordt momenteel uitgewerkt. De informatie over deze Romeinse vindplaats wordt in de komende periode toegevoegd.
-
Wijchen - Molenberg
Wijchen - MolenbergDe Molenberg is een grotendeels natuurlijke heuvel. Op de flanken ervan zijn veel graven gevonden, zowel uit de bronstijd/ijzertijd als uit de Romeinse tijd.
-
Wijchen - Markt
Wijchen - MarktHet totale aanbod van de Romeinse vindplaatsen in Gelderland wordt momenteel uitgewerkt. De informatie over deze Romeinse vindplaats wordt in de komende periode toegevoegd.
Wat kan ik doen in de buurt?
-
De Bastei Centrum voor natuur en cultuurhistorie
De Bastei Centrum voor natuur en cultuurhistorieWaalkade 83
6511 XR Nijmegen