Millingen aan de Rijn - Eversberg
De Eversberg vormt al jarenlang een mysterie. In vroeger tijden werd verteld dat het hier spookte en dat er een kist met goud begraven lag. Anderen spraken van aardmannetjes die er gangen hadden gegraven. Regelmatig kwamen er oudheden boven de grond. In 1885 besloot het Museum van Oudheden uit Leiden om hier een kleine opgraving te doen. Dat leverde weliswaar veel vondsten en informatie op, maar geen uitsluitsel wat zich hier in vroegere tijden heeft afgespeeld. Zo blijft de Eversberg een van de meest merkwaardige en mysterieuze vindplaatsen van Oost-Nederland.
Getekende plattegrond van de opgraving uit 1887. (Bron: Spann 1968)
Schoteltje van terra sigillata. (Rijksmuseum van Oudheden)
Tijdens het onderzoek troffen de archeologen resten aan van een rechthoekig (Romeins?) gebouw van 12 x 15 meter, opgetrokken uit tufsteen en gedekt met rode dakpannen, waarvan men karrenvrachten aan brokstukken vond. De tufstenen fundamenten waren zo'n 75 cm in doorsnee. Het gebouw was omgeven door een merkwaardige ellipsvormige gracht van vijf meter breed, volgestort met scherven van huisraad, ijzeren voorwerpen en bouwpuin. Daaronder ook resten van een vloerverwarming) en marmeren platen. Hoe we de gebouwresten moeten interpreteren blijft een grote vraag: vroegere oudheidvorsers meenden er een wachttoren in te herkennen, anderen een Romeinse villa.
In en rond het gebouw zijn echter ook resten gevonden van zeker 15 skeletten, die van na de Romeinse tijd stammen. De Eversberg blijkt te zijn gebruikt als grafveld van de 5e t/m de 8e eeuw. Dat past in het algemene beeld dat Romeinse stenen gebouwen in de Frankische en Merovingische periode nog steeds in gebruik waren. Al met al verdient de Eversberg meer aandacht en onderzoek. Nieuw archeologisch onderzoek zal echter lastig worden, want de Eversberg is inmiddels helemaal afgevlakt tot onder het niveau van de Romeinse funderingen. Bovendien is een deel van vondsten (onder andere de Frankische botten) verdwenen.
IJzeren sleutel. (Rijksmuseum van Oudheden)
Bronnen en verwijzingen
Literatuur
- Spann, W., 1968. Bodemvondsten van Voorromeinse, Romeinse en Frankische oorsprong uit de gemeente Millingen aan de Rijn. Scriptie KUN, Nijmegen.
- Spann, W., 2000. ‘Schatgraverij op de 'Eversberg' - Een mislukte opgravingscampagne (1885-1887) in Millingen aan de Rijn.’ In: Millings Jaarboek 2000, 39-58.
Meer Rijk van Nijmegen
-
Berg en Dal - Holdeurn
Berg en Dal - Holdeurn
Om aan de enorme behoefte aan baksteen te voldoen, bouwden de Romeinen grote steenovens, zoals hier op de Holdeurn. Voor de bouw van de ovens en het bakken van de stenen werden militairen ingezet van de nabijgelegen legioenplaats in Nijmegen.
-
Overasselt - Villa
Overasselt - Villa
In het begin van de 20e eeuw vond een boer bij het rooien van zijn bos enig Romeins muurwerk en bouwpuin. In 1930 volgde een kleine opgraving door het RMO. Men ontdekte de sporen van drie gebouwen.
-
Millingen aan de Rijn - Kerk
Millingen aan de Rijn - Kerk
Eeuwenlang zat er een Romeinse altaarsteen ingemetseld in de kerk van Millingen aan de Rijn. Uit de tekst blijkt dat het altaar is opgericht door Mucronia Marcia ter ere van haar overleden dochter Rufia Materna.
-
Millingen aan de Rijn - Lange Paal
Millingen aan de Rijn - Lange Paal
In de eerste helft van de 19e eeuw had Millingen te kampen met aanhoudende wateroverlast, waarop men besloot om de Rijndijk te verhogen en te verzwaren. In de zomer van 1846 kwamen er bij de werkzaamheden allemaal Romeinse spullen tevoorschijn.
-
Millingen aan de Rijn - Zeelandsestraat
Millingen aan de Rijn - Zeelandsestraat
De meeste en mooiste Millingse vondsten stammen uit de oudheidkundige collectie van de familie Arntz. Deze familie kreeg rond 1890 boerderij Vruchtenoord in bezit. De familie legde een fraaie collectie Romeinse voorwerpen aan.
-
Beek - De Geest
Beek - De Geest
Op de noordelijke rand van de stuwwal in Beek en Ubbergen stonden in de Romeinse tijd waarschijnlijk verschillende villa’s. Slechts op één van die plekken is een villa ook aangetoond door archeologisch onderzoek, en wel op het terrein van De Geest.
-
Groesbeek - Klein Amerika
Groesbeek - Klein Amerika
Klein Amerika bij Groesbeek heeft vooral bekendheid gekregen als belangrijkste landingsplaats van paratroopers tijdens operatie Market Garden. Maar het hooggelegen gebied staat ook bol van de archeologie, van steentijd tot de Romeinse tijd.
-
Groesbeek - Hüsenhoff
Groesbeek - Hüsenhoff
Ter hoogte van de nieuwe wijk Hüsenhoff lag in de ijzertijd een groot grafveld, maar de omgeving lijkt in de late ijzertijd verlaten. Eind 2e eeuw werd het terrein opnieuw in gebruik genomen.
-
Groesbeek - Spoorlaan
Groesbeek - Spoorlaan
Midden in Groesbeek legden archeologen in 2008 een flink grafveld bloot uit de ijzertijd en de Romeinse tijd. Hoewel slechts een gedeelte kon worden opgegraven, vond men toch 24 graven uit de periode 50-350.
-
Malden - Heumensoord
Malden - Heumensoord
Het Heumensoord staat met een dikke stip op de Romeinse kaart dankzij de hier gevonden militaire wachtpost. De wachtpost lag aan de belangrijke Romeinse ‘snelweg’ van Tongeren via Maastricht naar Nijmegen.
Wat kan ik doen in de buurt?
-
De Bastei Centrum voor natuur en cultuurhistorie
De Bastei Centrum voor natuur en cultuurhistorie
Waalkade 83
6511 XR Nijmegen
