Ontspanning en vermaak
Lesmodule - Achtergrondinformatie
Een tijd zonder televisie en computers, je kunt je het nu bijna niet voorstellen. Maar de Romeinen misten het niet, want ze hadden er nog nooit van gehoord. Dat zou pas 2000 jaar later worden uitgevonden. Maar wat deden de Romeinen dan wel in hun vrije tijd?
Romeinen gingen graag naar het badhuis. Vooral rijke mensen, maar ook armere mensen konden er heen, want bezoek aan een openbaar badhuis was meestal gratis. Vrouwen konden een bad nemen op speciale tijden. Iedereen ging hartstikke bloot, daar deden de Romeinen niet moeilijk over. In het badhuis kon je ook sporten of je laten masseren. Je kon er lekker kletsen met bekenden en onbekenden. Sommige badhuizen hadden een bibliotheek.
Een van de baden in een Romeins badhuis.
Gevechten van gladiatoren waren erg populair in de Romeinse tijd.
Rijke mensen hadden in hun villa een privé-badhuis. Steden hadden grote openbare badhuizen, waar honderden of zelfs duizenden bezoekers tegelijk konden baden. Het waren geen zwembaden, want zwemmen konden de meeste mensen niet. Je kunt het beter vergelijken met een sauna. Je had drie soorten baden: met koud water, lauw water en warm water. En soms nog een stoombad. Romeins badhuizen bestaan nog steeds, maar niet in Nederland. Wel in Turkije, daar kennen ze het onder de naam hammam.
Een andere geliefde bezigheid was een bezoek aan het circus. In de Romeinse tijd had dat een andere betekenis dan nu: het was een stadion voor paardenrennen. Je kon ook naar het amfitheater om naar gevechten van gladiatoren te kijken. In Nijmegen stond zo’n amfitheater voor 10.000 bezoekers. Soms moesten gladiatoren tegen wilde dieren vechten. Vreselijk voor de dieren, maar vroeger dachten ze nu eenmaal heel anders over de natuur.
Was het dan allemaal zo bloedig? Nee hoor, de Romeinen hielden ook van toneel. Er waren voorstellingen in speciale theaters, of in het amfitheater. Er werd ook al aan sport gedaan. De sporten in die tijd waren allemaal individuele sporten, zoals hardlopen, speerwerpen en worstelen. Elke grote stad organiseerde eens in de paar jaar een soort Olympische Spelen. De winnaars verdienden goed en werden gezien als helden. Sporten die je met meerdere mensen deed, zagen de Romeinen als spellen. Die speelden ze op straat.
De Romeinen deden ook graag spelletjes. Vooral dobbelen was heel populair. Kinderen speelden vaak het notenspel, waarbij je noten in een amfoor moest gooien. Ze kenden verschillende bordspelen, zoals het molenspel. Dat bestaat nu nog steeds! Ook speelden ze wat ingewikkeldere bordspelen, zoals het ‘soldatenspel’ of ludus latrinculorum. Archeologen vinden overal in het Romeinse rijk speelsteentjes, ook in Nederland. Het bewijst dat onze verre voorouders best zonder computer konden.
Dit meisje speelt het bikkelspel. Als bikkels gebruikten de Romeinen botjes van schapen of geiten.
Lessuggestie
-
SPEEL EEN SPELLETJE
SPEEL EEN SPELLETJE
De Romeinen hielden van spelletjes. Met een aantal Romeinse spellen kunnen leerlingen zelf aan de slag. Gebruik de spellen als lesmateriaal of laat leerlingen een spel spelen als ze tijd over hebben.
Lesduur: circa 20 minuten per spel
Doelgroep: basisonderwijs groep 5-6-7-8
Lesaanbod bij het thema - Van aanbieders in heel Nederland
-
De Romeinen in Noord-Brabant
De Romeinen in Noord-Brabant
Leerlingen gaan zelfstandig aan de slag met échte Romeinse voorwerpen die door de Romeinen in Brabant zijn gebruikt. Aan de hand van voorwerpen en de daarbij behorende werkbladen leren ze over de verschillende aspecten van het leven in de Romeinse tijd.
-
Romeinse leskist
Romeinse leskist
Door de Romeinse leskist in de klas te halen maken leerlingen op een praktische manier kennis met het Romeinse leven. De leskist is gevuld met Romeinse replica's die passen bij diverse thema's zoals het Romeinse leger, eten en drinken, de Romeinse vrouw.
-
Ceuclum, Cuijk in de Romeinse tijd
Ceuclum, Cuijk in de Romeinse tijd
Door middel van een leskist met tal van Romeinse objecten voor in de klas en een bezoek aan Museum Ceuclum, maken leerlingen kennis met de geschiedenis van Cuijk in de Romeinse tijd.
-
Ontdek het verleden
Ontdek het verleden
Het programma voor het basisonderwijs in Museum Hoge Woerd bestaat uit een concept van 22 modules op verschillende niveaus. Reis mee door de tijd, ontdek het Romeinse schip, verken het castellum en daal af in 3000 jaar geschiedenis.
-
Romein in de klas
Romein in de klas
Een docent gekleed in Romeinse kleding komt in de klas en vertelt over de Romeinse tijd aan de hand van replica’s. Kinderen mogen objecten aanraken, uitproberen, kleding passen en leren zo spelenderwijs een beeld te vormen van de Romeinse tijd.
-
Het Houten Zwaard
Het Houten Zwaard
"Het Houten Zwaard" is een korte film over de bliksemcarrière van een jonge Bataafse gevangene die wordt opgeleid tot gladiator om te vechten in de arena's van Noviomagus (Nijmegen) en Vetera (Xanten). Bij de film zijn thematische lespakketten ontwikkeld.
-
Corbvlo in de klas
Corbvlo in de klas
Met het programma "Corbvlo in de klas" maken leerlingen tijdens een gastles of lezing van een Centurio en eventueel ook een Romeinse vrouw kennis met allerlei aspecten van het Romeinse leven.
-
Romeinenwerkplaats
Romeinenwerkplaats
In de interactieve Romeinenwerkplaats van Museum Het Valkhof maak je kennis met het leven in de Romeinse stad en legerkamp. Waan je even als Romein: maak kleurrijke mozaïeken, bouw een boog zonder cement, schiet met een stoere katapult en meer!
-
Romeinenspel - Blijf van mijn Olijf!
Romeinenspel - Blijf van mijn Olijf!
Tijdens het spel leren kinderen spelenderwijs over de Romeinen. Onder begeleiding van 2 educatievrijwilligers gaan de kinderen aan de slag met de onderdelen, bestaande uit vragen, kleine workshops, interactieve opdrachten en meer.
-
Sporentochten in Museum Hoge Woerd
Sporentochten in Museum Hoge Woerd
Museum Hoge Woerd biedt een gevarieerd aanbod van Romeinse activiteiten aan voor de brugklas van het voortgezet onderwijs. De museumactiviteiten worden aangeboden op twee verschillende niveaus.
-
Interactieve rondleiding Romeinen
Interactieve rondleiding Romeinen
Zo’n tweeduizend jaar geleden vormde de Rijn de noordelijke grens van het Romeinse Rijk. Tijdens deze interactieve rondleiding ontdekken leerlingen meer over het leven langs de grensrivier in die tijd, maar ook op andere plekken in dat enorme rijk.
Verdieping bij het thema
-
Blog | Romeinse spelletjes
Blog | Romeinse spelletjes
We weten dat er in de Romeinse tijd een hoop verschillende spellen werden gespeeld. In het Romeinse Rijk kwam het namelijk net zoals nu ook wel eens voor dat je niets te doen had. Wouter Hinrichs schreef er een blog over.
Tips bij het thema - Filmpjes, boeken, websites, afbeeldingen en meer
-
Museum Het Pakhuis
Museum Het Pakhuis
De Romeinen waren in Ermelo! Bezoek de tentoonstelling 'Oog in oog met de Romeinen'. Volg een opleiding tot legionair, schuif aan bij een Romeinse kookles en ontdek van alles over de sporen die 5000 soldaten op de hei in Ermelo achterlieten.
-
Archeon
Archeon
Kom héél dichtbij de Romeinen en bezoek het Romeins Museum. In themapark het Archeon stap je in de geschiedenis. Ontdek zelf hoe het vroeger was!
-
Julius Zebra - Rollebollen met de Romeinen
Julius Zebra - Rollebollen met de Romeinen
De jonge en eigenwijze zebra Julius wordt samen met zijn vriendje Cornelius door soldaten ontvoerd en naar Rome gebracht. Daar moet hij vechten in de gevaarlijkste arena aller tijden: het Colosseum!
-
Julius Zebra - Bonje met de Britten
Julius Zebra - Bonje met de Britten
Julius Zebra en zijn vrienden moeten in opdracht van keizer Hadrianus naar Engeland afreizen en daar zieltjes ronselen voor het Romeinse Rijk. Maar zoals te verwachten valt, wordt dit niet bepaald een vakantie voor Julius en zijn vrienden.
-
Museumpark Orientalis
Museumpark Orientalis
Bijna nergens anders kun je het dagelijks leven van de Romeinen zo goed zien en beleven als in Museumpark Orientalis. In de Romeinse stadsstraat is een herberg, schoollokaal en een compleet huis. Er is altijd wel iets te beleven!
-
Psammos - De Romeinen
Psammos - De Romeinen
Ben je op zoek naar eenvoudige en begrijpelijke teksten over de Romeinen in Nederland? Dan ben je op de website Psammos aan het goede adres. Hier vind je korte en duidelijke informatie over de geschiedenis van de Romeinse tijd in Nederland.
-
Romeinen.info
Romeinen.info
Op de website van Romeinen.info vind je bij Jeugd allerlei leuke en interessante informatie over de geschiedenis van de Romeinen en de Romeinse tijd in Nederland. Handig voor je werkstuk bijvoorbeeld!
-
Thermenmuseum Heerlen
Thermenmuseum Heerlen
In het Thermenmuseum Heerlen vind je indrukwekkende restanten van een Romeins badhuis (thermen). Vanaf een grote loopbrug kun je de resten bewonderen. Het is het best bewaarde Romeinse (publieke) badgebouw van Nederland.
-
Professor Kleinbrein - Romeinen
Professor Kleinbrein - Romeinen
Professor Kleinbrein vertelt je alles wat je wilt weten over de Romeinen: van de vele veldslagen tot het dagelijkse leven, van de grote keizers tot de gladiatoren, van de rijke banketten tot een middag in het theater.
-
De Romeinen
De Romeinen
Hoe leefden de Romeinen? Behalve informatie hierover wordt ook stapsgewijs uitgelegd hoe je een perkamentrol of een Romeins mozaïek kunt maken.
-
Spreekbeurtkoffer Museum Hoge Woerd
Spreekbeurtkoffer Museum Hoge Woerd
Wist je dat je bij Museum de Hoge Woerd spreekbeurtkoffers kunt lenen? Elke koffer bevat een map met achtergrondinformatie, foto’s en materialen. Er is een spreekbeurtkoffer over archeologie, Romeinen en de Tweede Wereldoorlog.
-
Spreekbeurtkoffer Valkhof Museum
Spreekbeurtkoffer Valkhof Museum
Vertel over de Romeinen met de spreekbeurtkoffer van Museum Het Valkhof! Een koffer vol informatie en voorwerpen over de Romeinen, zoals een film over de Romeinen in Nijmegen en een maquette van een vesting, een heuse leren schoen en een olielampje.
-
Vroeger enzo - Het oude Rome
Vroeger enzo - Het oude Rome
Rome was de hoofdstad van het grote Romeinse rijk. De stad stond vol indrukwekkende gebouwen, tempels, theaters en thermen. De Romeinen hadden al baden met warm water (thermen) en centrale verwarming. Het water kwam de stad in via aquaducten.
-
Het Houten Zwaard
Het Houten Zwaard
In de film Het Houten Zwaard volg je het leven van een jonge Bataafse gevangene die wordt opgeleid tot gladiator om te vechten in de arena's van Noviomagus (Nijmegen) en Vetera (Xanten) aan de noordgrens van het Romeinse rijk.
-
Gekke Goden en de Olympische spelen
Gekke Goden en de Olympische spelen
Kakdonis (ik-persoon) en zijn vrienden zijn geen echte atleten. Ze staan dus niet te juichen als de Romeinse leerlingen hun uitdagen voor een sportwedstrijd. En dan zetten Zeus en Jupiter de Olympusberg ook nog in als prijs!