Wijk bij Duurstede
Wijk bij Duurstede geniet vooral historische roem door de hier opgegraven resten van het vroegmiddeleeuwse Dorestad. Een directe link van Dorestad met hier liggende Romeinse nederzettingen ontbreekt echter. De Romeinse voorloper van Dorestad moeten we zoeken aan de overkant van de Rijn/Lek, in de uiterwaarden van Rijswijk, op Gelders grondgebied dus. Daar lag in de Romeinse tijd een castellum met aanpalende vicus. Volgens de meest gangbare theorie verschoof de bewoningskern – al dan niet met onbewoonde tussenpozen – in de laat-Romeinse tijd en vroege middeleeuwen langzaam westwaarts, waar Dorestad ontstond.
Beeldje van een hond uit Wijk bij Duurstede. De hond is anatomisch slecht gevormd, zoals veel teruggevonden beeldjes op het platteland. (Rijksmuseum van Oudheden)
Sterk verweerd beeldje van Minerva, gevonden in Wijk bij Duurstede. (Rijksmuseum van Oudheden)
Op het grondgebied van Wijk bij Duurstede, in de schaduw van het castellum, lagen wel plattelandsnederzettingen die archeologen kennen als De Geer en De Horden. De Horden hoort tot de best onderzochte Romeinse sites van Nederland, met dank aan een meter dik kleipakket dat de voormalige nederzetting heeft bedekt en goed geconserveerd. Voorafgaand aan de bouw van een nieuwbouwwijk konden 14 ha archeologisch worden onderzocht, waarbij de ontwikkeling van de bronstijd tot de laat-Romeinse tijd tot in detail kon worden gevolgd. Vergelijkbare grote en goed opgegraven nederzettingen in het Bataafse district zijn Tiel-Passewaaij en Geldermalsen-Hondsgemet.
Bronnen en verwijzingen
Literatuur
- Heijden, P. van der, E. van Ginkel & E. Graafstal, 2023. Grens van het Romeinse Rijk. De Limes in Utrecht. Utrecht.
- Vos, W., 2009. Bataafs platteland. Het Romeinse nederzettingslandschap in het Nederlandse Kromme-Rijngebied. Amersfoort.
Meer plaatsen in Utrecht
-
Amerongen - ‘t Spijk
Amerongen - ‘t Spijk
Wijk bij Duurstede geniet vooral historische roem door de hier opgegraven resten van het vroegmiddeleeuwse Dorestad. Een directe link van Dorestad met hier liggende Romeinse nederzettingen ontbreekt echter.
-
Bunnik - Fort Vechten
Bunnik - Fort Vechten
Vechten, het antieke Fectio, was een van de oudste forten aan de limes. De precieze stichtingsdatum is niet bekend, al staat vast dat het ergens rond het begin van onze jaartelling is gebeurd.
-
Utrecht-Centrum
Utrecht-Centrum
Onder het Domplein zijn de resten bewaard van het Romeinse fort, bekend als Traiectum. Rondom het Domplein is met een stalen band en licht de omtrek van het fort aangegeven.
-
Utrecht-Leidsche Rijn
Utrecht-Leidsche Rijn
De wijk Utrecht-Leidsche Rijn levert nog jaarlijkse nieuwe verrassingen op Romeins gebied. Vooral de schepen en de Limesweg zijn belangrijke vondsten. Castellum Hoge Woerd is gebouwd op de plaats van het Romeinse fort.
-
Woerden
Woerden
De plaats van het fort Laurium is in het huidige stadscentrum herkenbaar als een zeer lage heuvel waarop een kerk staat die teruggaat tot in de Karolingische tijd. In het Stadsmuseum en in een nabijgelegen parkeergarage zijn de vondsten te zien.
