Woerden
Al heel lang vermoedden oudheidkundigen dat Woerden de plaats was waar de Romeinse nederzetting Laurium (of Laurum) moest worden gezocht, een naam die bekend is van de Peutingerkaart. In 1576 beschreef de toenmalige dijkgraaf de vondst van een schip ‘met hooge oudheid’, maar bewijs van het schip is er niet. Desondanks staat deze vondstvermelding in de boeken als de 'Woerden 4'. In 1978 vonden archeologen het eerste echte Romeinse schip, de 'Woerden 1'. Tussen 1988 en 2003 kwamen er nog vijf schepen bij, als ook de haven en een deel van de castellumgracht. Het castellum bewaakte de plaats waar de veenstroompjes Grecht en Linschoten uitstroomden in de Rijn.
In de Romeinse legerplaats zelf heeft nog geen grote opgraving plaatsgevonden, maar de gegevens tot nu toe wijzen erop dat deze is aangelegd in de tijd van keizer Caligula (37-41). Het fort werd rond 275 opgegeven, maar uit munten blijkt dat de Romeinen in de 4e eeuw terugkwamen in Woerden.
De plaats van het fort is in het huidige stadscentrum herkenbaar als een zeer lage heuvel waarop een kerk staat die teruggaat tot in de Karolingische tijd. In de oudste bouwfasen daarvan werd Romeins bouwmateriaal hergebruikt.
Kijk voor meer informatie op de interactieve limeskaart