Zaltbommel - De Wildeman
Bij de aanleg van bedrijventerrein Wildeman ten zuidoosten van Zaltbommel zijn flink wat sporen van een Bataafse nederzetting gevonden, inclusief een bijbehorend grafveld. Feitelijk gaat het om een cluster van verspreid liggende boerderijen, honderden meters uit elkaar, met daartussenin akkers en een grafveld. De boerderijen hebben niet allemaal tegelijk bestaan, maar overlappen elkaar wel deels in tijd. De eerste boerderijen stammen mogelijk uit de eerste helft van de eerste eeuw, de laatste zal in gebruik zijn geweest in de derde eeuw. Formeel hoorde het gebied bij de Civitas Batavorum (het Bataafse District), met als hoofdstad Nijmegen.
Kaartje archeologische opgraving. (Veldman 2010)
Paardengraf uit de Romeinse tijd (Veldman 2010)
De nederzetting bestond uit boerderijen, bijgebouwen, voorraadschuurtjes (spiekers) en greppels. De gebouwen passen allemaal in de lokale traditie, nergens zijn sporen van steenbouw gevonden. De landbouw was grotendeels zelfvoorzienend; daarnaast werden waarschijnlijk paarden gefokt voor het Romeinse leger en belandde er ook rundproducten (huiden en vlees) op de stedelijke markt. Op de akkers teelde men teelde gerst, emmertarwe, vlas, raapzaad, maanzaad en biet. Er moeten ook tuinen hebben gelegen.
Op het grafveld konden de archeologen resten van 90 individuen identificeren in traditionele grafheuvels. Twee daarvan waren bijgezet in inhumatiegraven, daterend in de tweede eeuw, zeer uitzonderlijk voor die tijd. Ook opmerkelijk zijn de dubbelgraven/crematies van steeds een volwassene en een kind. Mogelijk had men moeite om kinderen te verbranden vanwege het hogere vetpercentage, en begroef men het eerst voordat het meeverbrand kon worden met een volwassene. De omvang van het grafveld tenslotte roept vragen op, want er zijn veel meer individuen dan zouden passen in de boerderijen. Wellicht stonden er nog meer boerderijen buiten het onderzochte gebied.
Romeinse glazen kan, gevonden in Zaltbommel. (Veldman 2010)
Bronnen en verwijzingen
Literatuur
- Blom, E., A. Veldman & F. Zuidhoff, 2007. ‘Inheems-Romeinse bewoning te Zaltbommel.’ In: Westerheem 56, 425-439.
- Veldman, A. & E. Blom (red.), 2010. Onder de zoden van Zaltbommel. Een rurale nederzetting en een grafveld uit de Romeinse tijd in het plangebied De Wildeman. ADC Rapport 1800, Amersfoort.
Meer Regio Bommelerwaard
-
Alem - wijaltaren
Alem - wijaltaren
Alem en Rossum vormen samen een aaneenschakeling aan vindplaatsen. Op een van die vindplaatsen kwamen in 1960 twee wijaltaren tevoorschijn, mogelijk horend bij een heiligdom.
-
Alem
Alem
Alem vormt met het aangrenzende Rossum een heel cluster (microregio) van archeologische vindplaatsen. Door de eeuwenlange, onstuimige werking van de rivieren is het Romeinse landschap nogal veranderd en zijn veel archeologische sites aangetast.
-
Rossum
Rossum
Rossum en Alem vormen een aaneenschakeling aan vindplaatsen. Door de eeuwenlange, onstuimige werking van de rivieren is het Romeinse landschap nogal veranderd en zijn veel archeologische sites aangetast, dan wel overdekt met een dikke laag klei.
-
Delwijnen
Delwijnen
Nabij Delwijnen zijn de resten gevonden van een grafveld uit de Romeinse tijd. Helaas is er nooit een publicatie over verschenen.
-
Zuilichem
Zuilichem
In 1895 ontdekte men in de uiterwaard ten westen van Zuilichem een dubbele rij houten palen. Deze rij strekte zich volgens een krantenbericht maar liefst uit over een afstand van 180 meter, dwars op de dijk.
