Ga naar inhoud

Column | Romeinenvisie

Door H.G. Pape-Luijten & M. Luijten-Pape (Senior adviseurs archeologie en erfgoed​ bij Rubicon Erfgoed)​ | Nu het nominatiedossier van de Neder-Germaanse Limes is ingediend, is het wachten op de witte rook van UNESCO in juli 2021 begonnen. Gaat de Romeinse rijksgrens in ons land en in Duitsland zich vervoegen tot de gelederen van de piramiden van Gizeh en de Taj Mahal? Op zich lijkt dat een formaliteit, gezien het feit dat ‘onze’ Limes het missende puzzelstuk is tussen de Britse muren van Antoninus Pius en Hadrianus aan de ene kant en de Boven-Germaans-Raetische Limes in Duitsland aan de andere kant. Maar wat velen vaak vergeten is dat er van die drie werelderfgoederen aanmerkelijk meer te zien en te beleven is, iets wat bij UNESCO toch een essentieel punt vormt.

Dus, hoe pakken we dat in Germania Inferior aan? Heel simpel: door zelf de handen uit de mouwen te steken en het verleden van het limeslandschap opnieuw tot leven te wekken. Op een aantal plekken in ons land is dat al op bijzondere en uiteenlopende wijze gebeurd, waarbij vooral dankbaar gebruik is gemaakt van het klassieke Romeinse fort als fundament voor allerhande ontwerpconcepten. Denk aan de schanskorvenstructuur in de uiterwaarden te Arnhem-Meinerswijk, aan het spectaculaire Castellum Hoge Woerd in Utrecht-Leidsche Rijn of aan het archeologisch park Matilo te Leiden.

Hoewel er de afgelopen jaren stemmen zijn opgegaan die deze variatie in visualisaties zien als een allegaartje waarin een duidelijk visie – een Romeinenvisie als het ware – mist, kan je het ook zien als een kracht: eenheid in verscheidenheid. Kortom, unique selling points om de identiteit van elke locatie te versterken. En met de hulp van organisaties zoals RomeinenNU, Romeinse Limes Nederland en de Nederlandse Limes Stichting heb ik er persoonlijk alle vertrouwen in dat ‘het verhaal van de Limes’ eenduidig verteld kan worden, zonder dat de unieke charme van al die verschillende plekken in ons land verloren gaat. Misschien is dat juist een visie?

Natuurlijk komt een dergelijk vertrouwen niet uit de lucht vallen. Vanuit ons eigen bureau zijn wij zowel in Elst (gemeente Overbetuwe) als in De Bijland (gemeente Zevenaar) betrokken bij de realisatie van verschillende erfgoedervaringen, bedoeld om de toekomstige status van de Neder-Germaanse Limes als UNESCO Werelderfgoed te versterken. Op beide locaties streven wij en onze projectpartners ernaar om bewoners en bezoekers op een speelse en aansprekende manier zich te laten verwonderen over het Romeinse verleden, zowel van die specifieke plekken alsook van hun plaats in het grotere geheel van de Limes. Zo doen we recht aan de eigenheid van elke locatie, zonder de samenhang te verliezen. De komende jaren beloven veel moois voor het Romeinse erfgoed!