Ga naar inhoud

Artikel | De dam van Drusus

Door Jan Verhagen | Met de bouw van de dam van Drusus begon ruim 2000 jaar geleden het watermanagement waarin Nederland zo goed is geworden.

Drusus kwam in 12 v.Chr. in het Nederlands-Duitse rivierengebied en was de opperbevelhebber van de Romeinse legioenen die in Nijmegen, Xanten, Neuss en Keulen lagen. Hij was de adoptiefzoon van keizer Augustus en had als opdracht om het Germaanse gebied aan de overkant van de Rijn te onderwerpen aan het Romeinse gezag.

Drusus probeerde dit met een tangbeweging: Aan de ene kant trokken er troepen langs de Lippe over land Germanië in. Aan de andere kant stuurde hij schepen met troepen naar de Noord-Duitse rivieren (Eems, Weser en Elbe) om daar landinwaarts te varen. 

Er was echter één probleem want er bestond geen bevaarbare verbinding van de Rijn naar de Waddenzee. De IJssel bestond nog niet en varen over de Noordzee was te riskant.

Buste van Nero Claudius Drusus.

Daarom heeft Drusus één of meer kanalen laten graven: de Drususgracht(en). Waarschijnlijk moeten we deze kanalen bij de Utrechtse Vecht zoeken. Om de kanalen goed open te houden, was extra rivierwater nodig. Hiervoor heeft hij de "Dam van Drusus" laten bouwen bij het splitsingspunt van Rijn en Waal. De dam was zo aangelegd dat er meer water de tak van de Rijn in stroomde en minder in de tak van de Waal. Dat werd duidelijk toen bij de Bataafse opstand de dam werd verwoest. Er stroomde bijna geen water meer door de Rijn.

De Romeinse generaal Nero Claudius Drusus geeft opdracht tot het graven van een kanaal.

De dam lag bij Herwen, maar is later verspoeld door de Waal. Bij de zandwinning in de Bijland tussen ca. 1923 en 1963 zijn veel Romeinse vondsten naar boven gekomen, zoals de grafsteen van Marcus Mallius. Op deze steen staat dat hij werd begraven te Carvio ad molem. Dat betekent te Herwen bij de dam. Door deze inscriptie weten we zeker waar de legendarische Dam van Drusus lag, die door de klassieke schrijvers is vermeld.

De grafsteen uit de Bijland met de vermelding van Carvium ad Molem: M(arcus) Mallius / M(arci) f(ilius) Genua / mile(s) leg(ionis) I )(centuria) Rusonis / anno(rum) XXXV stip(endiorum) XVI / Carvio ad molem / sepultus est ex test(amento) / heredes duo f(aciendum) c(uraverunt)