De Romeinse tijd in Nederland
Toen de Romeinen 2000 jaar geleden naar het zuiden van Nederland kwamen, woonden hier de Germanen. De Germanen waren een volk met veel stammen, zoals de Bataven en Cananefaten. Ze waren boeren en woonden in dorpen in simpele boerderijen. Wat moeten ze opgekeken hebben toen ze voor het eerst de Romeinse soldaten zagen met hun blinkende helmen, zwaarden en schilden!
Geen echte soldaten
De Germanen konden goed vechten, maar ze waren boeren. Ze waren geen getrainde beroepssoldaten zoals de Romeinse soldaten. De Germanen waren niet gewend om tegen een groot en goed georganiseerd leger te vechten. Het Romeinse leger was veel te sterk voor hen. De Romeinen werden zo de baas over het zuidelijke deel van wat we nu Nederland noemen.
De Romeinen brachten veel spullen en eten naar ons land die we hier nog niet kenden, zoals kippen.
Steeds meer Romeins
Bijna 400 jaar woonden er Romeinen in het zuidelijke deel van Nederland. De Romeinen en de Germanen raakten ook steeds meer aan elkaar gewend. Ze dreven handel met elkaar en de Germanen namen steeds meer gewoonten en gebruiken van de Romeinen over. Bijvoorbeeld de kleding de ze aantrokken of het eten dat ze aten. Maar ze hielden ook vast aan hun eigen gewoontes en gebruiken.
De Bataven
De Bataven werden soldaten in het Romeinse leger. Ze waren overal in het Romeinse rijk beroemd omdat ze groot, sterk, moedig en trouw waren. Maar toen de Romeinen op een dag besloten dat alle Bataafse jongens in het leger moesten, kwamen ze in opstand onder leiding van Julius Civilis. Hij vroeg andere Germaanse stammen met hun mee te vechten. De Bataafse Opstand hield een paar jaar stand. Toen kwamen de Romeinen met heel veel soldaten terug. Daar konden de Bataven niet tegenop.
Bataafse ruiter te paard.
Detail van tekening Forum Hadriani, door Bob Brobbel.
Rust en vrede
Na de Bataafse Opstand brak er een hele lange periode van rust en vrede aan. Het ging goed met de handel en het was rustig aan de grens. Bij de forten en legerplaatsen, ontstonden er kampdorpen. Hier waren winkels, werkplaatsen en herbergen. Ook ontstonden de eerste steden, zoals Ulpia Noviomagus (Nijmegen) en Forum Hadriani (Voorburg). Hoe zag zo’n Romeinse stad uit die tijd eruit? Er waren twee hoofdstraten. In het midden lag de marktplaats, met daarnaast de belangrijkste tempel. Veel steden hadden ook theaters, badhuizen en openbare toiletten.
Het einde van de Romeinse tijd in Nederland
Na een tijd ging niet meer zo goed in het Romeinse Rijk. In Rome maakten de leiders veel ruzie met elkaar. En de soldaten raakten ontevreden omdat ze niet genoeg betaald kregen. Steeds meer soldaten verlieten het leger. Hierdoor werd het Romeinse leger steeds minder sterk. Omdat niet alle grenzen nog even goed bewaakt werden, konden stammen uit het noorden de grens overtrekken. Het was hier niet meer veilig. Onderweg roofden de stammen uit het noorden allemaal eten en spullen. De Romeinen trokken zich terug. Maar sommige dingen die de Romeinen hiernaartoe hadden meegebracht bleven wel.