Ga naar inhoud

Night at the museum

Door Simone Both - Buiten was het donker en regenachtig, maar toch kwam een vijftiental museumenthousiastelingen bij elkaar in het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) in Leiden voor een speciale avondrondleiding langs de topstukken van het museum. Lucas Knitel werkt bij het RMO als museumdocent en wachtte ons op voor dit bijzondere bezoek.

Gouden glans

Het eerste voorwerp waar we bij stil stonden is de gouden Peelhelm, één van de belangrijkste Romeinse vondsten in Nederland. Meer dan honderd jaar geleden werd deze helm gevonden in de Brabantse Peel door een turfsteker genaamd Gebbel Smolenaars. Daar omheen vond hij ook nog andere voorwerpen, zoals een mantelspeld en verschillende Romeinse munten. Nadat de 4e-eeuwse helm onderzocht was door experts en verkocht werd aan het Rijksmuseum van Oudheden, kreeg de helm een opknapbeurt. Lucas vertelt ons dat de helm is gemaakt van zilver met daaroverheen een laagje van goud. Het is een prachtige helm en de vraag is dus waar deze precies voor werd gebruikt. Het lijkt toch een wat zware en dure helm te zijn voor de gewone voetsoldaat. Of was deze helm misschien voor specifieke gebeurtenissen of vieringen? Archeologen zijn er nog steeds niet uit.

Interieur

Na een kort fotomoment neemt Lucas ons mee naar het volgende topstuk: een Romeinse sarcofaag, gevonden in 1930 in het Limburgse Simpelveld. Het bijzondere van deze sarcofaag is dat de versiering aan de binnenkant zit. Er is een heel interieur te zien, uitgehouwen in het zandsteen. Meubilair uit de Romeinse tijd is nauwelijks bewaard gebleven omdat dit meestal van hout was. Op deze manier krijgen we toch een indruk van hoe een huis er in de Romeinse tijd uit zag. De overleden dame is ook afgebeeld, liggend op een bank langs kleine nissen voor grafgiften. Van de grafgiften zijn er helaas niet meer veel over. Een enkele halsketting, een paar ringen, een spiegeltje en enkele voorwerpen van aardewerk zijn teruggevonden. Wat er ontbreekt in deze enorme kist is een skelet. Op de bodem zijn crematieresten gevonden, wat betekent dat dit eigenlijk een grote asurn is. Verder weten we weinig van de Dame van Simpelveld, behalve dan dat zij waarschijnlijk deel uit maakte van een wat rijkere groep in de Romeinse samenleving. Vlak bij de sarcofaag zijn overblijfselen van een Romeinse villa gevonden. Het zou zomaar eens haar huis geweest kunnen zijn!

Jubileum

Na het bestuderen van de sarcofaag, gaan we door naar enkele Romeinse beeldhouwwerken met ieder hun eigen geschiedenis. Één van de stukken - een standbeeld van de godin Hekate - is zelfs eigendom geweest van de schilder Peter Paul Rubens; hij beeldde het af op één van zijn werken. We maken nog een korte stop op de Egyptische afdeling, waar ook meer dan genoeg interessante verhalen over te vertellen zijn. Momenteel heeft het Rijksmuseum van Oudheden ook een mooie overzichtstentoonstelling over het museum zelf sinds de oprichting in 1818, ‘Al 200 jaar van nu’. Er zijn gratis jubileumrondleidingen in mei en juni, dus komt dat zien!