Tentoonstelling: De ontdekking van Herwen-Hemeling

In Gelderland is een compleet en relatief ongeschonden Romeins heiligdom ontdekt. Archeologen van RAAP deden de opzienbarende vondst in Herwen-Hemeling (gemeente Zevenaar), vlakbij UNESCO Werelderfgoed Romeinse Limes. Op deze plek hebben meerdere  tempels gestaan. Er zijn resten van godenbeelden, reliëfs en beschilderd pleisterwerk gevonden. Bijzonder is de vondst van meerdere complete votiefstenen of wijaltaren, gewijd aan verschillende goden en godinnen. Dit is voor Nederland, maar ook internationaal, zeer uitzonderlijk.

In De ontdekking van Herwen-Hemeling. Een Romeins heiligdom. laat het museum de topstukken van de vindplaats zien.

In Herwen-Hemeling (gemeente Zevenaar) zijn eind 2021 de eerste sporen van een compleet heiligdom uit de Romeinse tijd ontdekt. Deze uiterst zeldzame ontdekking werd bij toeval gedaan tijdens kleiwinning. Dankzij de provincie Gelderland en het Rijk konden de archeologen van RAAP de vindplaats met een opgraving onderzoeken.Het oudste, houten gebouw stamt uit de periode tussen 70 en 100 na Chr. Rond 100 vond er een herbouw in steen plaats, en rond 200 een complete renovatie. Dat weten we onder meer dankzij de monumentale inscripties die opvallend goed bewaard zijn gebleven. Militairen uit het Romeinse leger hebben die herbouw mogelijk gemaakt.

Het heiligdom van Herwen-Hemeling bestond uit meerdere gebouwen binnen een vermoedelijk omheind complex. Binnen de omheining stond een groot aantal altaren op sokkels en werden vuren voor offers gestookt. Mogelijk vonden er ook rituelen plaats waarbij gebruik werd gemaakt van een put opgebouwd uit grote blokken steen. In Hemeling werden verschillende godheden vereerd: genoemd in de inscripties op de zogenaamde votiefaltaren zijn Hercules Magusanus, oppergod Jupiter, Mercurius, de Junones, en de van oorsprong Egyptische godheid Serapis. Naast fragmenten van sculpturen, wandschilderingen en grote hoeveelheden dakpannen, getuigen munten, kledingspelden en andere objecten die waarschijnlijk geofferd zijn van de rituelen die hier langs de Limes plaatsvonden, verspreid over meerdere eeuwen.