Alphen, Wereldstad aan de Limes

Han Hendrickx, secretaris van PReT, het Platform voor Recreatie en Toerisme, houdt een pakkende lezing in Wijkcentrum Swaenswijk. Hij vertelt graag over al het moois dat Alphen en omgeving aan landschap, natuur en geschiedenis te bieden heeft.

Menige Alphenaar kijkt je verbaasd aan wanneer je haar of hem vertelt dat Alphen en omgeving wereldberoemd is. In zijn presentatie laat Han ons zien waarom dat zo is en de Oude Rijn, of de  Limes als noordgrens van Romeinse rijk zelfs door de UNESCO als werelderfgoed erkend is.

Alphen was in de tijd van de Romeinen een bruisend grensgebied. Die grens van het Romeinse wereldrijk bestond uit de Oude Rijn en de limesweg die verdedigd werd door soldaten van leger en vloot. Ten zuiden van de Rijn was het ‘beschaafd’ Romeins gebied, ten noorden heersten de ‘barbaarse’ Germanen. Over land was het er, behalve via de limesweg, gevaarlijk. Een groot ondoordringbaar moerasbos. Over de Limes en zijriviertjes voeren platbodems en kano’s, die we nu Zwammerdamschepen noemen. Die zorgden voor de bevoorrading van de grensforten. Op het Alphense grondgebied hadden we er zelfs twee: Albaniana tegenover de Kromme Aar en het kleinere Nigrvm Pvllvm tegenover de Meije. Behalve als grens fungeerde de Limes ook als levendige handelsroute. Dit trok veel mensen aan die hier hun bestaan opbouwden. Soldaten haalden hun families naar hier, handwerkslieden begonnen er werkplaatsjes en er vestigden zich handelaren, kroegbazen en schippers. Die woonden in de nederzettingen naast de forten en reizigers op doortocht vonden er een levendige pleisterplaats.

Van dat alles zijn de afgelopen 50 jaar door opgravingen honderden bijzondere vondsten gedaan en kun je nu nog steeds van genieten in Archeon, Nigrvm Pvllvm en langs de Limes.